EmailPrint

Thời hạn phát hành game: Khi VN cầm lưỡi, TQ cầm chuôi

Câu chuyện muôn thuở của các nhà phát hành (NPH) game Việt Nam, khi gia tộc gần như chơi có vị thế gì nhiều trong mối liên kết, hợp tác với danh thiếp hãng phát triển game nước ngoài.

>VNG 'đoạt' quyền phát hành Thiên Long Bát Bộ từ FPT Online
>Cộng đồng Thiên Long Bát Bộ náo loạn bởi thông tin 'đổi chủ'

Việt Nam từ lâu đã là một thị trường nhập cảng game đầy tiềm năng, mảnh đất mỡ màu cho các hãng phát triển đến từ nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là Hàn Quốc và Trung Quốc. Đặt mục tiêu lợi nhuận lên cao nhất, danh thiếp NPH Việt thuộc dạng khá dễ tính trong vấn đề chọn lựa sản phẩm, không quá coi trọng các nguyên tố thông thường như công nghệ, đồ họa, tính năng mới hay nội dung cốt tử truyện. Điều này có trạng thái dễ dàng được chứng minh phê duyệt danh sách danh thiếp sản phẩm game trực tuyến đang được các công ty lớn nhỏ cung cấp hiện nay, với không ít các trò chơi lạc hậu về công nghệ, trùng lặp về nội dung và xấu xí trong hình thức.

Tưởng dường như món rẻ sẽ là món ngon nhưng không, cho dù mang tai mang tiếng là đi mua "hàng thải" nhưng nhiều NPH nhỏ lẻ ở VN vẫn phải chịu những thua thiệt về điều kiện khi ký kết danh thiếp hợp đồng phát hành game.

Cụ thể, theo san sẻ của một neo người vị chuyên phát hành webgame, game mobile có cội nguồn cốt yếu từ Trung Quốc, sau quá trình thương thảo về giá như cả và nhận được một cái gật đầu từ phía đối tác, phía Trung Quốc sẽ gửi nội dung game còn NPH Việt Nam sẽ phải tự lo các khâu chuẩn bị để sản phẩm này có thể ra mắt trơn tru. Các bước này bao gồm nhiều công đoạn như dịch thuật, đi thuê hệ thống máy chủ để mở server, "xin giấy phép", lên danh thiếp chiến dịch PR quảng cáo sản phẩm, thuê làm clip, mướn cosplayer về chụp hình...

Trong quá đệ trình vận hành, khi xuất hiện sự cố, gần như bộ phận quản lý và vận hành ở VN không được phép và thẩm quyền, khả năng để xử lý mà phải gửi thông báo sang cho đối tác để chờ làm phản hồi, xử lý. Thời gian phản nghịch hồi, xử lý nhanh hay chậm, hiệu quả hay không tùy thuộc vào thái độ, sự tận tâm và đôi khi nhiều lý bởi vì khách quan khác. Lúc này, NPH Việt Nam tiền có một nhiệm vụ duy nhất là đứng bên ngoài xem và là trung gian đưa gửi các kiến nghị, thắc mắc lỗi kỹ thuật.

Nhưng đây vẫn chưa phải là vấn đề nghiêm trọng nhất. Thời khắc quan yếu quyết định sinh tồn của hầu hết các game online Trung Quốc tại Việt Nam thường xuất hiện sau 1-2 huyễn hoặc vài năm vận hành. Khi đó, thời khắc ký kết cộng tác ghi trong hiệp đồng đã hết, phía Việt Nam sẽ có 2 lựa chọn. Một, nếu sản phẩm game vận hành thành công, NPH có thể ký kết thêm một hợp đồng mới kéo dài thời kì sở hữu sản phẩm, tiếp tục mua quyền phát hành game với mức phải chi cũ mê hoặc mới sau khi hai bên xót thương thảo. Hai, nếu dừng việc hợp tác phát hành, phía Trung Quốc sẽ toàn quyền sở hữu lại sản phẩm game này, bao gồm tất cả tài khoản, dữ liệu chừng của người chơi, công sức dịch thuật... Khi đó, phía Trung Quốc có thể tiếp kiến tục hô rao bán sản phẩm cho một neo người vị mới có khả năng tài đích thị tốt và hứng thú với "món hời" này hơn. Gần như, NPH Việt Nam sẽ "trắng tay" sau khi kết thúc hợp đồng. Thứ duy nhất mà họ có thể sở hữu chính thị là thông tin về trương mục người chơi, danh sách các khách hàng VIP... và sử dụng chúng trong việc chào mời những game thủ cực kì gia này chơi danh thiếp sản phẩm khác của mình, mê hoặc chờ bán chúng cho "tân NPH" sau khi gia tộc mua lại trò chơi từ tay xót thương lái.

NPH mới, ngoài việc mua lại được một sản phẩm game đã được chứng minh là vận hành tốt trong nhiều năm qua, không phải xử lý lại khâu dịch thuật hay sửa khuyết điểm thì cũng phải đối mặt với một mệnh vấn đề mới nảy sinh như việc xây dựng lại cộng đồng, bỏ phí mua lại danh sách khách đầu hàng VIP cũ để "chăm sóc", ưng mức phí tổn cao từ phía nhà sản xuất, song song phải "dầy mặt" lên để hứng chịu gạch đá từ cộng đồng game thủ, những người đã sát với công ty phát hành cũ.

Thông thường, khi chuẩn bị bước vào "thời tự khắc chuyển giao", danh thiếp công ty game Trung Quốc thường một mặt liên tưởng thương thảo với NPH cũ để có thể tăng giá như bán quyền phát hành trong những năm tiếp sau, dựa trên doanh số và thành công trong quá khứ. Một mặt, họ sẽ liên lạc với các công ty phát hành khác có tiềm năng để chào bán sản phẩm này, với các thông tin về lợi nhuận, số phận người chơi... mà họ thu thập được qua quá trình đứng sau quản lý thời gian trước đó. Cuối cùng, ai là người có thể trả giá cao hơn, bằng lòng tỷ lệ ăn chia lợi nhuận quyến rũ hơn, sẽ là người "kế vị".

Trở lại câu chuyện vềThiên Long Bát Bộ cùng cuộc chuyển giao lịch sử giữa FPT Online và VNG, một màn thảo luận có trạng thái là nhanh và bất thần nhất trong lịch sử ngành game từ trước tới nay, với tổng thời gian "chạy nước rút" kỷ lục của đơn chiếc vị phát hành mới VNG là... 2 tuần lễ (18/8 cho tới 1/9). Nhìn ở giác độ pháp lý, câu chuyện này hoàn toàn bình phẩm thường về mặt tố kinh doanh và xót thương mại, cạnh tranh công bằng, vì chưng cốt tử lõi nằm ở việc lựa chọn thời cơ và tranh đấu về chớ chi cả. Nhưng ở góc độ người sử dụng, khách hàng là game thủ thì có thể nói, bít tất cả đều "ngã ngửa" ra bởi vì bất ngờ.

Cộng đồng game thủ Việt có những đặc tính riêng khá dị biệt là lòng trung thành với nhà phát hành, thói thủ cựu với những thứ thân quen, không thích ưng ý cái mới, sự thay đổi và tính tập trạng thái (hay còn gọi là "bầy đàn") cao, có thể dễ dàng nghỉ hoặc chơi game mới theo sự rủ rê của bè bạn mà không cần quan hoài tới nhân tố khác. Lượng người chơi yêu mến NPH FPT Online và kỳ thị, ghét bỏ NPH VNG huyễn hoặc ngược lại cũng gần như khá tách biệt, "không đội trời chung".

Do đó, "tân NPH" cần rất nhiều thời gian, công sức và chiến lược khôn khéo mới có thể trước mắt là giữ được lượng game thủ sát với game, văn bằng cách nào đó lôi kéo được một bộ phận game thủ trung thành với NPH cũ sang phía mình, sau đó mới có trạng thái nói tới chuyện phát triển cộng đồng game mới lớn mạnh. Đó không phải là thứ mà đồng cân bạc rủng rẻng hay cơ sở đánh vật chất khang trang, danh tiếng lớn có thể đem về một cách dễ dàng. Ngoài ra, vấn đề thương lượng với đơn vị sở hữu game cũ để nhận được mỗi cái là gật đầu hợp tác, tương trợ và chuyển giao dữ liệu, thông báo một cách ấm cúng và đầy đủ cũng cần tới sự tinh tế, khôn khéo trong ngoài giao và một hầu bao đáng kể.

Còn đối với "cựu NPH", theo quan điểm của một số người trong ngành, bài học rút ra ở đây là họ phải nhận ra là mình đã mất gì, "món đồ" giờ thuộc về tay ai, vì sao lại để mất và trong tương lai, cần phải quyết bại cũng như cẩn trọng, cố gắng như thế nào trong giai đoạn "chuyển giao" để có thể tiếp kiến thô tục giữ chặt chịa trong tay những thứ xứng đáng thuộc về mình.

Bảo Nam